Pieniny nie bez powodu uważane są za jeden z najpiękniejszych zakątków Polski. To właśnie o nich powstawały pierwsze przewodniki. Zachwycają swoim bogactwem przyrody, skomplikowaną budową geologiczną, pięknymi widokami oraz kulturą góralską.
“Na obszarze zaledwie 50-ciu kilometrów kwadratowych skupia się tu takie mnóstwo różnorodnych elementów rzeźby i pokrycia roślinnego, że wystarczyłoby ich na gustowne urządzenie przynajmniej kilku łańcuchów górskich.” (J. Nyka “Pieniny. Przewodnik”)
To tutaj znajduje się najstarszy w Polsce park narodowy Pieniński Park Narodowy (PPN) oraz pierwszy w Europie transgraniczny rezerwat przyrody, który obecnie przekształcił się w słowacki Pieninský Národný Park (PIENAP). Zobaczymy tutaj: pszonaka pienińskiego (to kwiat, który porasta wapienne skały, zobaczymy go tylko w Pieninach), niepylaka apollo (jednego z największych dziennych motyli w Polsce) czy słynne reliktowe sosny z najsłynniejszą sosną na Sokolicy.
![Atrakcje Pienin Sokolica](https://i0.wp.com/sp-ao.shortpixel.ai/client/to_webp,q_glossy,ret_img,w_1024,h_654/https://poznajpieniny.pl/wp-content/uploads/2021/02/136178445_307356034052559_8036076507698316789_n-1024x654.jpg?resize=790%2C505&ssl=1)
Serce Pienińskiego Parku Narodowego – Pieniny Właściwe zwane Centralnymi
Sercem Parku są Pieniny Właściwe a w nich majestatyczny Masyw Trzech Koron z platformą widokową na Okrąglicy (982 m n.p.m.) oraz słynny na cały świat Spływ Dunajcem przez Przełom Pieniński.
Najpopularniejsza wersja spływu Dunajcem kończy się w Szczawnicy, miasteczku uzdrowiskowym pięknie położonym pomiędzy Pieninami i Beskidem Sądeckim. Szczawnickie wody mineralne oraz górski klimat pomagają już od XIX wieku leczyć choroby górnych dróg oddechowych.
![](https://i0.wp.com/sp-ao.shortpixel.ai/client/to_webp,q_glossy,ret_img,w_1024,h_589/https://poznajpieniny.pl/wp-content/uploads/2021/02/20191019-DSC_0164-1024x589.jpg?resize=790%2C454&ssl=1)
Małe Pieniny najwyższe!
Wbrew nazwie najwyższą częścią Pienin są Małe Pieniny. Znajdujące się na południowy-wschód od Pienin Właściwych stanowią świetną bazę wypadową nie tylko na najwyższy szczyt Pienin Wysoką (1050 m n.p.m.) oraz w sąsiednim Beskidzie Sądeckim Radziejową (1262 m n.p.m.). W Małych Pieninach warto zobaczyć rezerwaty Wąwóz Homole i Białą Wodę. I przejść się grzbietem Małych Pienin przez Durbaszkę, Wysoki Wierch na Palenicę.
Zamek w Czorsztynie, w Niedzicy i jezioro Czorsztyńskie
Atrakcyjność tych gór to bogata historia. Położone na przygranicznym szlaku handlowym dwa zamki – zamek Wronin w Czorsztynie oraz zamek Dunajec w Niedzicy. Kiedyś strzegły granic a dziś są dostępne do zwiedzania. A współczesne dzieje to budowa zbiornika retencyjnego na Dunajcu nazywanego jeziorem Czorsztyńskim. A będąc w Niedzicy warto posłuchać o Spiszu i odkryć najmniej znane Pieniny Spiskie.
![](https://i0.wp.com/sp-ao.shortpixel.ai/client/to_webp,q_glossy,ret_img,w_707,h_307/https://poznajpieniny.pl/wp-content/uploads/2021/02/czorsztyn-castle-928192_960_720-e1613324709858.jpg?w=790&ssl=1)
Bliskość granicy ze Słowacją otwiera nam drogę do poznania słowackiego północnego Spisza i planowania jednodniowych wycieczek dookoła Pienin.
Granice turystyczne i podział Pienin
Aby móc dokładnie określić, które szczyty są w Pieninach, a które nie potrzeba nam chwilkę pochylić się nad granicami Pienin jako pasma górskiego. W naszym przypadku wystarczą nam granice turystyczne, które umownie wyznaczają rejon Pienin.
Umowne granice – różne u różnych autorów – wyznaczają: od zachodu rzeka Białka, od północy jezioro Czorsztyńskie, dolina Krośnicy i potok Grajcarek, od wschodu przełęcz Rozdziela (ok. 800 m n.p.m.), od południa potoki Kamionka i Lipnik, Dunajec, wreszcie rzeczki Niedziczanka i Łapszanka.J. Nyka, Pieninyprzewodnik, wyd. Trawers, 2010
Od południa Pieniny graniczą z pasmem Magury Spiskiej, od północy z Gorcami i Beskidem Sądeckim, na zachodzie z Kotliną Orawsko-Nowotarską oraz Pogórzem Spisko-Gubałowskim.
Pieniny możemy podzielić na trzy części:
- Pieniny Spiskie – między doliną Białki a zamkiem Niedzickim; najwyższy szczyt Żar 879 m n.p.m.;
- Pieniny Właściwe (Centralne) – między Czorsztynem a Szczawnicą; najwyższy szczyt Trzy Korony 982 m n.p.m.
- Pieniny Czorsztyńskie – od przełęczy Snozka (granicę można wyznaczyć na potokach: Krośnicy, Kluszkowianki) do przełęczy Szopka (potok Szopczański, potok Pieniński), najwyższy szczyt Nowa Góra 902 m n.p.m.
- Masyw Trzech Koron – od przełęczy Szopka (potok Szopczański, potok Pieniński) po Dunajec, najwyższy szczyt Trzy Korony 982 m n.p.m.
- Pieninki – od potoku Pienińskiego po Dunajec (“od Bajkowa po Hukową Skałę” J. Nyka, Pieniny przewodnik), najwyższy szczyt Czerteż 774 m n.p.m.
- Małe Pieniny – rozciągające się między Dunajcem na wysokości Szczawnicy a przełęczą Rozdziele na wschodzie, najwyższy szczyt Wysoka (Wysokie Skałki; 1050 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem całych Pienin.
opracowane na podstawie: J. Nyka Pieniny, J. Kondracki Geografia regionalna Polski, pieninypn.pl
Autor: Joanna Opyrchał | pgsokolica | przewodnik górski (beskidzki), międzynarodowy przewodnik górski UIMLA
- Darmowe spacery po Krościenku nad Dunajcem
- Szukasz przewodnika? Przewodnicy górscy po Beskidach i Pieninach
- Pieniny i inne góry – czy potrzeba wynajmować przewodnika?
- Przewodnik po Pieninach | Przewodnik Pieniński Park Narodowy, Trzy Korony, Sokolica, Wąwóz Homole
- Przewodnik Pieniny, Pieniński Park Narodowy